Advertentie
Chiron is een zogeheten Centaur-Planetoïde die met een diameter van rond de 230 km net binnen Nederland past. Centaur-Planetoïden zijn redelijk grote hemellichamen die zich in een baan bevinden tussen Jupiter en Saturnus. Chiron werd ontdekt in 1977 en de verwachting was dat dit niet de enige planetoïde in een dergelijke baan zou zijn. Zo kreeg hij de naam van de wijze Centaur Chiron uit de Griekse mythologie, waarna latere hemellichamen met vergelijkbare banen rond de zon naar andere Centauren zouden worden vernoemd.
Sinds 1977 zijn er verschillende ruimteobjecten gevonden die zich onder de noemer Centaur-Planetoïde kunnen scharen, maar daarbuiten is er weinig bekend geworden over de ijzige wereld die Chiron heet. Daar is echter in het afgelopen jaar verandering in gekomen toen de James Webb Space Telescope (JWST) zijn oog liet vallen op het hemellichaam. Zo blijkt het oppervlak van Chiron te bestaan uit een unieke combinatie van ijs en gas, waar wetenschappers versteld van staan.
X (Twitter) Privacymelding
Op deze positie willen we je een Twitter-feed tonen. We vinden het belangrijk om je gegevens te beschermen. X wil voor het afspelen van een feed cookies op je computer plaatsen, waarmee je eventueel gevolgd kan worden. Wanneer je de feed toch wil bekijken, kun je op de feed klikken. De feed wordt daarna geladen en getoond.Toon tweets vanaf nu direct
Chiron gedraagt zich namelijk soms als een komeet met ringen van stof en/of puin. Terwijl de planetoïde er in andere periodes vrij normaal uit ziet. Dat blijkt ook niet helemaal te kloppen, want het oppervlak van Chiron bestaat uit een mix van ijssoorten die niet eerder is waargenomen bij de Centaur-Planetoïden. Zo is er koolstofmonoxide-ijs, koolstofdioxide-ijs, en methaan-ijs aanwezig, met daarbovenop een dunne laag gasvormige koolstofdioxide en methaan, die als het ware een dunne atmosfeer vormt. Ook zijn er enkele ‘organische’ stoffen in kleine hoeveelheden waargenomen. Deze stoffen, zoals ethaan, propaan, en acetyleen, worden gevormd onder invloed van de straling van de zon.
De Centauren worden beschouwd als een tijdcapsule van de vorming van het zonnestelsel 4,5 miljard jaar geleden. De hemellichamen zijn sindsdien nauwelijks veranderd, waarmee het voor astronomen een interessante en unieke kijk oplevert naar de samenstelling van de eerste fase van ons zonnestelsel. Omdat Chiron dus een zeer dunne atmosfeer, of Coma, heeft, kunnen onderzoekers ook unieke informatie afleiden over processen op en onder het oppervlak van de planetoïde, waar de gassen vandaan komen.
Overigens lijkt Chiron geen heel lang leven meer beschoren als onderdeel van de Centaur-Planetoïden. Het hemellichaam zal over ongeveer een miljoen jaar een aanvaring met Jupiter krijgen, waarbij Chiron ofwel in een lage baan rond de gasreus zal blijven hangen, ofwel de veel verdere Kuipergordel in geslingerd wordt.